Voor ik voor mijzelf begon werkte ik jarenlang bij internetbureau’s waar ik naast online marketing ook veel websites moest testen. Of ze werkte zoals je zou verwachten, of ze gebruiksvriendelijk waren en of alles wel af was. De programmeurs werden af en toe gillend gek van ons als we weer met een dingetje kwamen waarvan zij zoiets hadden – maar dit werkt toch prima zo? We moesten echte perfectionisten zijn om zo het beste resultaat af te kunnen leveren voor een klant. De social media posts die ik schreef mochten ook geen spelfouten bevatten en moesten door minstens 3 anderen gecontroleerd worden – inclusief de directeur. Door alle wijzigingen en meningen bleef er meestal een totaal waardeloos verhaal over wat niets opleverde. Maar het was wel “perfect” aldus de hele ballotage commissie.
Perfectionisme als ondernemer
Eenmaal zelfstandig ondernemer ben ik mezelf alleen maar nog meer bewust van dingen. Ik ben het gezicht van mijn bedrijf. Als er dus ergens iets fout gaat is het vrij duidelijk dat IK dat was. Gezien ik geen mensen in dienst heb :o). Perfectionisme is iets wat vaak ontstaat uit de angst om te falen of iets verkeerd te doen, bang om afgewezen te worden maar ook het verlangen naar het onder controle te hebben kan een oorzaak zijn van perfectionisme.
Uit het onderzoek wat ik laatst deed onder de hippische ondernemers kwam ook dat ruim 30% van de ondernemers niet zo graag zijn eigen mening of visie durft te delen. En dat maar liefst 60% eigenlijk niet zo graag op video of foto staat. Ik denk dat beide dingen vaak te maken hebben met het perfectionisme en onzekerheid die er bij komen kijken. Je bent veeeel te zelfbewust als je een video op neemt, want dat ene plukje zit gek. Je praat raar. En nog meer redenen die je kan verzinnen waarom het niet perfect is. En je eigen mening of visie delen: dat is ook vaak heel spannend want stel je voor dat mensen er anders over denken. Dus je herschrijft het wel 10x maar uiteindelijk post je niets. Want het is niet goed genoeg.
1. Perfectionisme kost je te veel tijd
Kijk even tussen jou en mij, ik heb ook een hekel aan mezelf terug te zien op video. Of te luisteren. En ik weet zeker dat in dit blog diverse tikfouten of spellingsfouten staan. Je hebt ze misschien al gezien. Als je een taal nazi bent heb je je vast er aan geergerd. Maar is mijn boodschap duidelijk? Ik denk het wel.
Ik kan dus na het schrijven nog een uur bezig gaan met nog een keer controleren, iemand anders vragen om te checken. Of ik ga door met het opnemen van mijn video’s. Ik zet mijn statief klaar en begin gewoon wat te kletsen. Soms verspreek ik me, of zie ik later pas dat mijn haar gek zat. Of ik zie halverwege mijn video dat ik met mijn vette vinger aan mijn lens heb gezeten. Ik probeer het allemaal los te laten.
Als er hele grote fouten in zitten – dan reageert iemand echt wel even (en trouwens – dat helpt ook weer voor je bereik als mensen ergens op reageren op social media). En ja vorige keer heb ik dus gewoon in mijn video laten zitten dat ik tussendoor mijn lens even schoon poetste. Mensen willen niet meer het gelikte perfecte. Mensen willen echte mensen.
Ik zeg niet dat je voor lage kwaliteit moet gaan vol met spelfouten – maar als de boodschap duidelijk is is dat meer dan genoeg. Je hoeft geen uren te verspillen om het helemaal perfect te maken. Echt niet. Dan lijkt het alleen maar minder menselijk. En mensen doen graag zaken met …. mensen!
In het echie als je les staat te geven ben je ook niet de hele tijd bezig met hoe je eruit ziet, of je haar wel netjes zit en of je kraag niet omgevouwen zit. Of dat er een vlek op je broek zit. Toch?
2. Perfectionisme zorgt voor stress en misschien wel een burnout
Ik ben iemand die graag alles goed wil doen, en liever zelf alle bordjes omhoog houd. Zo werkte ik een tijdje bij het lokale theater hier. Je kunt je voorstellen dat het niet altijd even makkelijk is om de zalen vol te krijgen voor de minder bekende artiesten of speciale voorstellingen. Een avondje Jochem Myjer of Youp van het Hek waren zo uitverkocht – maar de andere voorstellingen moesten we vanaf de marketing afdeling vaak hard aan trekken. Nieuwsbrieven, social posts, advertenties, lokale verengingen inschakelen etc. En dan had je vaak wel 3-5 voorstellingen in een week. Je kunt je voorstellen als je die allemaal de volledige aandacht wil geven als perfectionist en er echt alles aan gedaan wilt hebben om ze vol te krijgen dan delf je snel het onderspit, er is gewoon geen tijd genoeg. Door mijn perfectionisme ging ik er letterlijk aan onder door: want ik legde mezelf zo’n hoge lat op die helemaal niet haalbaar was. En die ook helemaal niet verwacht werd door de mensen om mij heen. Die legde ik echt mijzelf op.
Letterlijk ziek werd ik er van: ik kreeg Meniere achtige aanvallen en kon dagen niets. Alleen maar liggen en bij de minste beweging ging ik al over mijn nek. En dan ging het weer een paar weken goed. En dan ging ik weer. En dat allemaal omdat ik het goed wilde doen.
Kijk dus uit dat je niet net zoals ik in dezelfde valkuil trapt dat je ALLES echt helemaal perfect wilt doen. Zie alles wat niet gelukt is gewoon als leerproces. Hoe je het de volgende keer beter aan kan pakken. En soms is het ook een kwestie van keuzes maken!
3. Het belemmert je groei
Als je zelf lessen geeft dan weet je waarschijnlijk wel dat de groei zit in het stukje net buiten de comfort zone. Dat stukje wat dus eigenlijk nog net niet goed lukt. En waar je dus fouten maakt. Dat is met paardrijden zo. Dat is met opvoeden zo. Dat is met je bedrijf ook zo!
Als je dus door je perfectionisme blijft op je veilige eilandje en geen fouten durft te maken dan blijft je bedrijf zoals het nu is. En zal het niet groeien en beter worden. En zul je niet meer mensen kunnen helpen.
Je houd jezelf vast met een anker op de plek waar je nu staat – terwijl de wereld gewoon door draait. Ze zeggen niet voor niets stiltand is achteruitgang. Dat geld ook echt in je bedrijf.
Probeer dus vooral je perfectionisme los te laten en fouten te maken en er van te leren. Je kan dus dagen nadenken over die ene video. Hem 10 keer opnemen, editten en weer weggooien. Of je post hem en kijkt of hij werkt. Werkt hij niet probeer je het op een andere manier. Net zolang tot ie wel werkt. En dan kun je die informatie weer gebruiken om te groeien. Om Nike even te quoten: “Just do it!”